رازی که فرش های کاخ گلستان فاش کردند

به گزارش ایسنا. توریج قله، محقق، نویسنده و مدرس فرش دستباف ایران در مراسم رونمایی از حدود 20 فرش از گنجینه این کاخ که روز دوشنبه 26 دی ماه در شمس العماره برگزار شد، وی که این روزها در حال تحقیق در مورد فرش های کاخ گلستان است، به کشفیات جدید در نتیجه فعالیت های خود اشاره کرد. مستندات و بررسی‌ها بیان کرد: این مجموعه شامل حدود 343 قطعه گره‌دار است و یا در مرحله اول حدود 25 قطعه قالی وجود دارد. قبلا و در سه سال گذشته فرش های بسیار بزرگی مستند و تحقیق شده بود که یکی از آنها فرش تالار آینه به مساحت تقریبی 110 متر مربع بود که دیگر قابل نمایش و تحقیق جامع نیست و بر اساس آن پیدا کردیم. که در کاخ گلستان تالار آینه دیگری وجود دارد.

وی افزود: تالار آیینه دوم در ساختمان دیگری بود که ناصرالدین شاه هنگام بازگشت از سفر فرنگ دستور ت،یب آن بنا را صادر کرد. این ساختمان که ساختمان ،وجی نامیده می‌شود، دارای تالار آینه‌کاری با فرش مخصوص به خود بود. از تابلوی «ابوالحسن خان صبا» می‌دانستیم که تالار آیینه مبله است و بلافاصله آن را با همه فرش‌ها مقایسه کردیم و کشف جدیدی کردیم. تا به حال فکر می کردیم از آن کاخ فقط تخت طاووس (تخت خورشید) نگهداری شده در موزه جواهرات سلطنتی باقی مانده است و اکنون متوجه می شویم که به غیر از تخت طاووس، فرشی نیز از آن قصر باقی مانده است. نمای بیرونی کاخ و تالار آینه آن این فرش در کاخ گلستان موجود است، اما مساحت آن حدود 51 متر مربع است، بنابراین فضای کافی برای نمایش آن وجود ندارد.

این پژوهشگر فرش همچنین گفت: در ادامه تحقیقات و مستندسازی از قواعد شمس العماره دریافتیم که در این بنا تالار آینه کاری وجود داشته و فرش مخصوص به خود را داشته است. ما به دنبال این فرش هستیم و به زودی آن را معرفی خواهیم کرد.

جولی افزود: در واقع ما در کاخ گلستان سه تالار آیینه داشتیم که سه فرش مخصوص آنها بافته شد. دو تا از این فرش ها شناسایی و کاملاً مستند شده است حدود دوازده صفحه مقاله در این باره نوشته شد که حدود یک ماه و نیم پیش در یکی از مجلات بین المللی چاپ شد، موزه های زیادی در سراسر دنیا نیز به خاطر آن تحقیق با ما نوشتند و با ما در تعامل بودند.

وی با این سخنان ضمن تشریح روند مستندسازی قالی‌های کاخ گلستان گفت: در ایران در مستندسازی آثار به‌ویژه فرش ضعیف هستیم، اما دوران کرونا فرصتی شده است تا برخی موزه‌ها مستندسازی را آغاز کنند. به ،وان مثال در حین مستندسازی یکی از فرش های کاخ گلستان به این نتیجه رسیدیم که این فرش منحصر به فرد نیست و نمونه آن فقط در استرالیا موجود است و اکنون در حال تهیه مقاله و تحقیق در مورد آن هستیم.

این پژوهشگر فرش به فرش های دیگر این گروه که مستند شده بود اشاره کرد و افزود: در حین مستندسازی قالی های کاخ گلستان، یک فرش بسیار زیبای بختیاری را شناسایی کردیم که برایمان مشخص شد این فرش یک جفت دیگر نیز در بازار تهران پیدا کرده است. . این فرش برخلاف فرش کاخ گلستان دارای کتیبه ای است که می گوید از کارخانه اردل است و سابقه بافت دارد. با بررسی بیشتر متوجه شدیم که نمونه سومی از این فرش وجود دارد که در موزه ای در پنسیلو،ا نگهداری می شود. بلافاصله با این موزه تماس گرفتیم و ع، و اطلاعات رد و بدل کردیم و متوجه شدیم که فرش سوم به سفارش سردار اسعد بختیاری به کارخانه اردل بوده است. این اسناد کمک زیادی به شناسایی گنج ها می کند البته اگر به درستی مستند باشد.

،ل به فرش‌های دیگر این مجموعه مستند از قالی‌های کاخ گلستان اشاره کرد و درباره تعدادی از فرش‌های کمیاب دورکش در ،اسان ج،ی که در این مجموعه تاریخی موجود است، گفت: در این مجموعه مستند، شش یا هفت فرش گره‌دار ،اسان ج،ی با یک قالی داریم. طرح محرم که طول آن از 8 تا 12 متر است که احتمالاً برای مکان خاصی است که باید مکان یابی کنیم و در ادامه تحقیق این کار را انجام خواهیم داد.

این محقق فرش دستباف ادامه داد: مجموعه جالبی از روستای ملایر با طرح زلالسلطان نیز داریم، اما هنوز نمی د،م چرا فرش تالار آینه مانند این نمونه ها طرح گلدان زلال سلط، دارد، چرا چنین بافتند. فرش برای تالار باشکوهی مثل عین؟ مطمئنم با تحقیقاتی که از سه سال پیش و در آینده ای نه چندان دور آغاز شد، پاسخ این سوالات را خواهیم یافت.

او احتمالاً یکی از فرش های به نمایش درآمده در کاخ گلستان، فرش ناصرالدین شاه باشد.وی گفت: تحقیقات حاکی از آن است که ناصرالدین شاه هنگام بازگشت از سفر سوم خود به فرنج، شرح سفر خود را بر روی تابلویی نوشته و آن نگاره با شرح فرش جانمازی برای این قالی پیوند خورده است که ابعاد آن عبارت است از. یک و نیم متر مربع ناصرالدین شاه علاقه خاصی به آن داشت و در سفر خود به این فرش اشاره کرد. این فرش از نظر کیفیت، ظرافت، طرح و نقش، شاهکاری است که توسط غلامحسین ،، بافته شده و از راور ،ان به دست ما رسیده است که به خوبی حفظ شده است.

گل وضعیت فرش های کاخ گلستان را خوب و سالم ارزیابی کرد و گفت: امیدواریم با ادامه مستندسازی و عکاسی از فرش های باقی مانده به همراه آقای حبیب میری اطلاعات گنجینه فرش های کاخ گلستان در اختیار همه پژوهشگران قرار گیرد.

روز دوشنبه 26 دی ماه حدود 20 فرش از گنجینه کاخ گلستان برای اولین بار در طبقه اول شمس العماره به نمایش گذاشته شد. نمایش این آثار همزمان با بازگشایی شمس العماره پس از گذشت 6 ماه از تعطیلی آن به دلیل کار مرمت بود. نمایشگاه فرش قرار است تا پایان سال در دارالخلیفه (کاخ گلستان) تهران ادامه داشته باشد.

انتهای پیام/