به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا).، جزایر تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی در خلیج ،ی، به خصوص در نزدیکی تنگه هرمزیکی از نقاط استراتژیک و حیاتی منطقه است که در طول تاریخ همواره تحت سلطه و مالکیت ایران باقی مانده است. این جزایر علاوه بر موقعیت جغرافیایی حساس خود، از نظر ژئوپلیتیکی و اقتصادی نیز نقش اساسی دارند. امنیت منطقه و امنیت جه، انرژی او مالک است اهمیت این جزایر را نه تنها به دلیل موقعیت جغرافیایی آنها در کنار یکی از مهمترین مسیرهای دریایی جهان نمی توان انکار کرد، بلکه به دلیل توانایی ایران در کنترل مسیرهای صادرات نفت و گاز، نظارت بر ترافیک دریایی و استفاده از آنها پایگاه های نظامی
در این گزارش تاریخچه جزایر سه گانه و اهمیت استراتژیک آنها از منظر ژئوپلیتیک مورد بحث قرار خواهد گرفت.
تاریخچه جزایر سه گانه ایر،
1) دوران باستان و پیش از اسلام
دوره هخامنشی (550-330 قبل از میلاد): این سه جزیره در دوره هخامنشیان بخشی از امپراتوری ایران بودند. مورخان یون، مانند هرودوت گزارش می دهند که راه های تجاری در خلیج ، ایجاد و تأمین می شد و جزایر سه گانه بخشی از این مناطق بودند. در این زمان جزایر دارای کاربری تجاری و دریایی به ویژه برای کشتیر، و تجارت بودند.
دوره ساس، (224-651 پس از میلاد): در دوره ساس،ان، ایران بر جزایر خلیج ،ی به ویژه جزایر سه گانه تسلط داشت. منابع تاریخی از جمله آثار ابن حوقل و یاقوت حماوی حاکی از حاکمیت ایران بر این جزایر در عصر ساس،ان است.
2) دوران اسلامی و حکومت های ایر،
خلافت عباسی (750-1258 م): در دوران عباسیان، ایران همچنان بر جزایر خلیج ، تسلط داشت. در گزارش جغرافیدان ایر، ابن ،داد آمده است که جزایر سه گانه تحت حاکمیت ایران بوده و جزایر در آن زمان به ،وان پایگاه های تجاری و دریایی در خلیج ،ی شناخته می شدند.
آل بویه و سلجوقیان (936-1194م): در زمان سلطنت آل بویه و سپس سلجوقیان، جزایر هنوز تحت کنترل ایران بود و به ،وان نقاط استراتژیک تجارت و امنیت مورد استفاده قرار می گرفت.
3) عصر استعمار و رقابت بین المللی
استعمار پرتغال و بریت،ا (قرن شانزدهم تا نوزدهم پس از میلاد): پرتغالی ها در قرن شانزدهم پس از میلاد در تلاش برای کنترل جزایر خلیج ، بودند که در سال 1507 پس از میلاد وارد خلیج ، شدند، اما با پایان حکومت پرتغالی ها در اوایل. قرن هفدهم و در قرن (1622م) به بریت،ا تبدیل شد که پس از 117 سال از سلطنت شاه عباس اول صفوی، قدرت غالب منطقه است.
قراردادهای ایران و ،یس (1903-1919): در سال 1903 سفیر وقت ،یس در تهران نقشه جامعی را ارائه کرد که بر اساس آن جزایر سه گانه بخشی از خاک ایران پس از جنگ جه، اول بودند. این نقشه به ،وان سند مهمی برای ایران برای جلوگیری از هژمونی ،یس بر جزایر ایر،.
4) دوران قاجار و پهلوی
دوره قاجار (1789-1925): ایران در دوره قاجار سه جزیره را تحت کنترل داشت. ،یس در سال 1887 ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه را برای فروش یا اجاره جزایر ایر، تحت فشار قرار داد، اما موفق نشدند تا اینکه شیوخ محلی را تحت فشار قرار دادند تا پرچم های راس الخلیفه و شارجه را برافراشتند. امارات.
دوره پهلوی (1979 - 1925): در سال 1971، ایران پس از توافق با شیخ القواسمی و اعزام نیروهای نظامی به جزایر تنب بزرگ و تنب کوچک، حاکمیت خود را بر جزایر تحمیل کرد. در سال جاری با ،وج بریت،ا از منطقه، ایران به طور رسمی کنترل خود را بر جزایر سه گانه تحمیل کرد.
اهمیت استراتژیک جزایر سه گانه از دیدگاه موقعیت ژئوپلیتیکی
1) موقعیت جغرافیایی و استراتژیک
جزایر سه گانه ایران در همین نزدیکی قرار دارند تنگه هرمزاین یکی از مهم ترین و شلوغ ترین آبراه های جهان است. حدود 17 میلیون بشکه نفت و میلیون ها تن گاز طبیعی از تنگه هرمز که رابط بین دریای عمان و خلیج ،ی است عبور می کند. بنابراین تسلط ایران بر این جزایر به ویژه در این منطقه حیاتی، توانایی این کشور را در نظارت و کنترل جریان نفت و دریا در خلیج ،ی به شدت افزایش می دهد.
2) حضور نظامی و امنیتی
این سه جزیره پایگاه نظامی ایران در منطقه خلیج ، محسوب می شوند. این جزایر به ایران امکان استقرار نیروهای دریایی، هوایی و زمینی را می دهد و به ویژه در صورت وجود تهدیدات امنیتی در منطقه، ایران می تواند از آنها برای دفاع از حاکمیت خود و انجام عملیات نظامی استفاده کند.
3) اهمیت اقتصادی و انرژی
جزایر سه گانه ایر، در مسیرهای ترانزیتی حیاتی نفت و گاز قرار دارند. تنگه هرمز که در مجاورت این جزایر قرار دارد به ،وان مهمترین شریان صادرات انرژی از خلیج ، به بازارهای جه، شناخته می شود. کنترل این جزایر به ایران امکان نظارت و مدیریت بهتر تجارت انرژی و ذخایر نفت و گاز را می دهد.
ادعای دروغ شیوخ خلیج ، در خصوص حاکمیت بر جزایر سه گانه
1) حاکمیت ایران بر جزایر سه گانه
حاکمیت ایران بر جزایر سه گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی با اسناد تاریخی و قانونی ثابت شده است. در اسناد مختلف تاریخی از جمله قراردادهای منعقده بین ایران و ،یس در سالهای 1903 و 1919، حاکمیت ایران بر این جزایر به وضوح تأیید شده است. همچنین در سال 1971، ایران رسماً نیروهای نظامی خود را به این جزایر فرستاد و حاکمیت خود را بر آنها تثبیت کرد.
2) ادعاهای امارات متحده ،ی
اما امارات متحده ،ی از زمان تاسیس خود در سال 1971 مدعی مالکیت جزایر سه گانه بوده است که این کشور هر ساله این ادعاها را در مجامع بین المللی و در چارچوب جلسات مجمع عمومی سازمان ملل مطرح می کند اما ایران با استناد به اسناد تاریخی و نقشه ها، تایید می کند که جزایر سه گانه همواره جزو خاک ایران بوده اند و این موضوع نه تنها در سطح ملی بلکه در سطح ملی نیز مطرح است.
3) قراردادهای بین المللی و حقوقی
ایران از قو،ن و مقررات بین المللی برای اعمال حاکمیت خود بر جزایر سه گانه استفاده کرد. به ویژه در کنوانسیون حقوق دریاها که در سال 1982 توسط سازمان ملل متحد تصویب شد، به وضوح به حقوق کشورها برای کنترل مناطق دریایی و جزایر تحت حاکمیت آنها اشاره شده است. بر اساس این قرارداد، ایران حق دارد این سه جزیره را تحت کنترل خود نگه دارد و از آنها به ،وان بخشی از آب های سرزمینی خود استفاده کند. همچنین ایران بر اساس قراردادهای تاریخی و بین المللی که کشورهای مختلف از جمله ،ستان در مقاطع مختلف آن را تایید و ادعای سایر کشورها را رد کرده اند، همواره بر مالکیت خود بر این جزایر تاکید کرده است.
شیوخ محلی خلیج ، با ایران بر سر جزایر سه گانه موافق هستند
توافق خاندان القواسم (شیوخ راس الخیمه و شارجه) به ،وان ناخدای بومی و محلی با ایران در خصوص جزایر ابوموسی، تنب البرق و تنب الخوق از مهمترین قراردادها به شمار می رود. . تحولات تاریخ روابط ایران با امارات متحده ،ی در خلیج ،. این قرارداد به ویژه در دوره قبل از تأسیس امارات متحده ،ی در دهه 1970 منعقد شد و نقش مهمی در تعیین حاکمیت ایران بر جزایر سه گانه داشت.
خاندان القواسم که در رأس امارت های راس الخیمه و شارجه بودند، از قدرت های منطقه ای خلیج ، بودند و در بندرلنگ زندگی می ،د. این دو امیرنشین از ابتدای قرن بیستم با ایران به ویژه در مورد مسائل دریایی و جزایر خلیج ، در تماس بوده اند. در این دوره جزایر ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک که در نزدیکی سواحل ایران و امارات متحده ،ی قرار داشتند، همواره در کانون چالش های منطقه ای قرار داشتند.
در نوامبر 1971، پس از ،وج نیروهای ،یسی از خلیج ،ی، ایران تلاش کرد تا حاکمیت خود را بر جزایر سه گانه تقویت کند. در این زمان امارت های راس الخیمه و شارجه که تحت رهبری خاندان القواسم بودند، در خصوص حاکمیت بر جزایر سه گانه با ایران وارد مذاکره شدند. این مذاکرات منجر به توافقی بین ایران و این دو امارت شد که در آن زمان به صورت غیررسمی انجام شد.
توافقات صورت گرفته بین ایران و خاندان قواسم بر اساس اصول دوجانبه و به منظور حفظ صلح و ثبات در منطقه شامل چند نکته اساسی بود:
1) حاکمیت ایران بر جزایر سه گانه: خاندان قواسم با برقراری روابط نزدیک دیپلماتیک با ایران، به طور غیررسمی بر حاکمیت ایران بر جزایر ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک تاکید ،د. قرار شد این جزایر جزء خاک ایران باشد.
2) اجرای قراردادها: در عمل، پس از ،وج بریت،ا از منطقه در دسامبر 1971، ایران نیروهای نظامی خود را در جزایر سه گانه مستقر کرد. خانواده قواسم با تاکید بر اهمیت ثبات منطقه، اقدام ایران را به ،وان اقدامی مشروع پذیرفتند و عملاً با آن مخالفت ن،د.
3) عدم مخالفت با ایران: در این دوره خاندان القواسم به ویژه شیخ احمد بن راشد القواسمی از راس الخیمه و شیخ خالد بن محمد القواسمی از شارجه هیچ مخالفتی با حاکمیت ایران بر جزایر سه گانه نداشتند و به طور غیررسمی توافق ،د که جزایر تحت کنترل ایران باقی بماند. حکومت کند.
به رسمیت شناختن حاکمیت ایران بر جزایر سه گانه توسط ،ستان
به رسمیت شناختن مالکیت ایران بر جزایر ابوموسی، تنب بورسی و تنب کور، از سوی ،ستان دارای اسناد تاریخی و دیپلماتیک مهمی است که نقش عمده ای در تثبیت حاکمیت ایران بر این جزایر داشته است. این شناخت جایگاه ویژه ای به ویژه در قالب نقشه ها و اسناد رسمی منتشر شده توسط دیپلمات ها و مقامات ،یسی در اوایل قرن بیستم دارد.
،یس در پایان قرن نوزدهم و آغاز قرن بیستم تلاش می کرد تا مسائل مرزی و سیاسی خلیج ، را با ایران روشن کند و از تنش های احتمالی در این منطقه جلوگیری کند. در همین راستا در سال 1903 ،د کرزن، وزیر خارجه وقت ،یس و سفیر این کشور در تهران نقشه ای تهیه کرد. این نقشه در آن زمان یک سند دیپلماتیک اصلی محسوب می شد.
در این نقشه جزایر تنب برج، تنب کوچ و ابوموسی به ،وان بخشی از خاک ایران به وضوح نشان داده شده است. این نقشه علاوه بر اینکه به ،وان اسناد دیپلماتیک مورد استفاده قرار گرفت، نشان می داد که بریت،ا هیچ ادعایی نسبت به این جزایر نداشته و آنها را بخشی از خاک ایران می داند.
نقشه ،د کرزن به طور مشخص موقعیت جغرافیایی سه جزیره در خلیج ، و تنگه هرمز را نشان می دهد و در آن جزایر تنب بزرگ و تنب کوچک و همچنین ابوموسی به ،وان بخشی از خاک ایران ترسیم شده است. این نقشه نه تنها در آن زمان، بلکه در دوره های بعدی و مذاکرات دیپلماتیک ایران و ،یس به ،وان یک سند اصلی به حساب می آمد.
پس از جنگ جه، اول و دوم و تا زمان ،وج بریت،ا از منطقه خلیج ،ی در سال 1971، ایران توانست بر اساس این اسناد و نقشه ها، حاکمیت خود را بر این جزایر سه گانه تحمیل کند. حتی در مواردی که کشورهای ،ی مانند امارات متحده ،ی ادعایی داشته اند، ایران به اثبات مالکیت خود بر اساس این نقشه ها و سایر اسناد تاریخی ادامه داده است.
لازم به ذکر است که به گفته برخی کارشناسان، واگذاری بحرین به ،وان بخشی از خاک ایران در سال 1971 توسط پهلوی دوم ارتباطی با ،وج ،یس از خلیج ، و تسلط کامل ایران بر این جزایر سه گانه نداشت که اقدامی از سوی ایران بود. ایران. محمدرضا شاه را می توان نوعی معامله دانست البته طرح ،د کرزن حدود 65 سال قبل از این حادثه و امپراتوری 2500 ساله ایران بر منطقه و خلیج ،ی برای اثبات حاکمیت ایران بر جزایر سه گانه کافی بود. طرف مقابل تحت فشار ،یس قرار نمی گرفت، اما حتی او شاهان قاجار را تضعیف کرد و استان مهم ایران را به نمایش خنده دار دموکراسی سپرد.
نتیجه گیری
جزایر سه گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی به ،وان جزایر استراتژیک و حیاتی متعلق به ایران، نقش بسیار مهمی در تامین امنیت ملی، اقتصادی و ژئوپلیتیکی کشور دارند. این جزایر به ویژه در نزدیکی تنگه هرمز قرار دارند که یکی از مهم ترین شریان های جهان برای انتقال نفت است. ایران از طریق حاکمیت خود بر این جزایر می تواند به طور موثر بر جریان نفت، تجارت دریایی و مسائل امنیتی منطقه نظارت داشته باشد. بر اساس تاریخ مستند و قراردادهای بین المللی، حاکمیت ایران بر این جزایر مستند و قانونی است. در عین حال ادعای برخی کشورهای منطقه همچنان چالشی در روابط ایران با همسایگانش است.
با توجه به اهمیت استراتژیک و ژئوپلیتیکی این جزایر، ایران باید به تقویت حضور نظامی، اقتصادی و دیپلماتیک خود در این منطقه و حفظ حاکمیت خود بر این جزایر با استفاده از اسناد و قراردادهای قانونی موجود ادامه دهد. امنیت جه، انرژی و ثبات منطقه به طور مستقیم به تسلط ایران بر این جزایر بستگی دارد و تداوم این وضعیت برای ایران اهمیت حیاتی دارد.
انتهای پیام/